Op woensdag 15 maart mogen we weer naar de stembus. Dit keer voor de Provinciale Statenverkiezingen en de Waterschapsverkiezingen. De Kickstarters ging de straat op in Tilburg en daaruit bleek dat jonge kiezers niet precies weten waar de Provinciale Staten over gaan. Test jouw eigen kennis over de Provinciale Statenverkiezingen en kom erachter wat jouw stem betekent.
Provinciale Staten en Eerste Kamer: wat is de link?
Eens in de vier jaar stemmen we voor de Provinciale Staten. De leden van de Provinciale Staten worden Statenleden genoemd. Het aantal Statenleden die een provincie heeft, is afhankelijk van het aantal inwoners van de provincie. Meer inwoners betekent dus meer Statenleden.
Provinciale Staten zijn het algemene bestuur van provincies. Dat wil zeggen dat zij debatteren en stemmen over provinciebesluiten. Daarmee hebben Provinciale Staten een directe invloed op jou en jouw leefomgeving. Een andere taak van de Provinciale Staten is het kiezen van de leden van de Eerste Kamer. Met jouw stem voor de Provinciale Staten heb je dus een indirecte invloed op de samenstelling van de Eerste Kamer. De Eerste Kamer kan onder andere wetten afkeuren die door de Tweede Kamer zijn goedgekeurd. De eerstvolgende Eerste Kamerverkiezing is op 30 mei.
Gedeputeerde Staten: wat zijn dat eigenlijk?
Daarnaast kiezen de Provinciale Staten minimaal 3 en maximaal 9 Gedeputeerden, afhankelijk van het inwonersaantal van een provincie. Gedeputeerden zijn de leden van de Gedeputeerde Staten. De Provinciale Staten controleren de Gedeputeerde Staten.
De Gedeputeerde Staten zijn het dagelijkse bestuur van provincies. Zij doen de voorbereiding en uitvoering van besluiten die door de Provinciale Staten zijn genomen. Iedere Gedeputeerde is verantwoordelijk voor een beleidsterrein, bijvoorbeeld ruimtelijke ordening of wonen. Naast het uitvoeren van provinciebesluiten is een van de taken van de Gedeputeerde Staten medebewind, oftewel het uitvoeren van regelingen van de Rijksoverheid. Daarnaast controleren Gedeputeerde Staten gemeentebesturen.
Commissaris van de Koning: is die er ook nog?
De Commissaris van de Koning is zowel de voorzitter van de Provinciale Staten als de Gedeputeerde Staten. Net als andere Gedeputeerden, krijgt de Commissaris van de Koning de verantwoordelijkheid over een beleidsterrein. Daarnaast is de Commissaris van de Koning de vertegenwoordiger van de Nederlandse regering.
Wat doet de provincie?
Naast taken zoals het controleren van andere bestuurslagen hebben provincies ook taken met betrekking tot bepaalde thema’s. Alle taken van de provincie vallen onder te verdelen in acht categorieën:
- Indeling van de ruimte: waar woningen mogen worden gebouwd, waar een natuurgebied komt, hoe de (spoor)wegen lopen, waar industriegebieden of windmolens komen
- Natuur en milieu: natuurbeheer, milieu, vergunningverlening, toezicht en handhaving
- Klimaat en energie: stimuleren en financieren van duurzame energie
- Openbaar vervoer: zorgen voor bus- en streekvervoer in de hele provincie
- Infrastructuur: aanleggen en onderhouden van provinciale wegen, fietspaden, bruggen en sluizen
- Cultuur en monumentenzorg: erfgoed behouden en beschermen
- Economie: zorgen voor een aantrekkelijke provincie voor bedrijven, en voor meer werkgelegenheid
- Toezicht op gemeenten en waterschappen: zoals de gemeentelijke begrotingen goedkeuren
Eerste hulp bij stemmen!
Nu je weet wat de Provinciale Staten inhouden en met welke onderwerpen provincies zich bezighouden, kun je gaan kijken op welke volksvertegenwoordiger van welke partij je gaat stemmen. Om het kiezers makkelijk te maken, zijn er allerlei stemwijzers en kieskompassen. StemWijzer is dit jaar beschikbaar in de vier provincies: Drenthe, Overijssel, Noord-Brabant en Limburg. Aan de hand van dertig stellingen bepaal je jouw politieke voorkeur. Per stelling kun je zien hoe verschillende partijen over de stelling denken.
Dat is anders bij het KiesKompas waar je achteraf pas kan zien welke partij het met jou eens is over een stelling. De stelling in dit kieskompas zijn samengesteld in samenwerking met journalisten uit de provincie. Nieuw dit jaar is ook het KiesHart van Hart van Nederland in samenwerking met KiesKompas. In de online test kijk je niet direct naar stellingen over politieke thema’s, maar kies je aan de hand van stellingen welke volksvertegenwoordiger er in het algemeen het meeste op jouw lijkt.
Zelf op onderzoek uit
Wil je geen gebruik maken van dit soort online hulpmiddelen en alle partijprogramma’s van partijen in jouw provincie doorspitten? Dan kun jij je tijdens het inlezen een aantal vragen stellen die je kunnen helpen bij het maken van een keuze.
Op het gebied van wonen kun je jezelf afvragen:
- Hoeveel huizen wil een partij bouwen?
- Zijn dit betaalbare woningen?
- Worden er specifiek starterswoningen gebouwd?
Op het gebied van infrastructuur kun je jezelf afvragen:
- Wil een partij investeren in meer of beter openbaar vervoer?
- Wil een partij investeren in regionale wegen?
- Wat zijn ideeën om dat te bereiken?
Op het gebied van cultuur kun je jezelf afvragen:
- Wil een partij zich gaan focussen op natuur en recreatie in groene gebieden?
- Wat voor ideeën zijn er over sport?
- Hoe zit het met festivals, concerten of nachtcultuur?
- Waar wordt er wel of niet extra geld uitgegeven aan cultuur en wat voor cultuur is dat?
De informatie in dit artikel is geraadpleegd van Rijksoverheid.
Lees ook de andere artikelen over de aankomende Provinciale Statenverkiezingen hier.