Op 15 maart is het weer tijd om onze stem te laten horen! Dit keer voor de Provinciale Statenverkiezingen, die draaien om de provincie waar jij woont. Elke provincie heeft haar eigen belangrijke thema’s en kwesties die ertoe doen. De Kickstarters zoekt per provincie uit wat je moet weten voordat je gaat stemmen. In deze editie richten we ons op een provincie in het hoge noorden: Groningen!
Elke vier jaar kun je stemmen voor de Provinciale Staten. De uiteindelijk gekozen leden vormen het parlement van de provincie. Allereerst goed om te weten: het aantal leden van de Provinciale Staten is afhankelijk van het aantal inwoners van een provincie. In 2022 had de provincie Groningen 590.170 inwoners, volgens allecijfers.nl. Daarom worden er 43 Statenleden gekozen. Er doen deze verkiezingen 19 partijen mee in Groningen. Daarvan zijn er 3 regionale partijen en 16 landelijke partijen. Maak hieronder kennis met alle partijen.
Voor kiezers in Groningen is dit jaar enkel het Kieskompas beschikbaar dat gemaakt is door journalisten uit de provincie. Anders dan bij een StemWijzer, kun je hierbij vooraf niet zien welke mening een partij heeft over een bepaalde stelling. Als je dyslexie hebt of als je politiek lastig vindt, kun je ook gebruik maken van het hulpje binnen het Kieskompas: Steffie. Politieke begrippen worden bijvoorbeeld extra toegelicht en stellingen worden voorgelezen. De test moet zo toegankelijker worden voor iedereen. Om te weten waar je op moet stemmen, moet je natuurlijk eerst weten wat de taken van de provincie zijn. Lees hieronder waar de provincie zich mee bezighoudt.
Huidige politiek
De opkomst bij de Provinciale Statenverkiezingen in 2019 was niet massaal in Groningen. Met een opkomst van 56,1 procent ging iets meer dan de helft van de Groningers naar de stembus. Dit was echter een verbetering ten opzichte van de vorige verkiezingen in 2015. Toen ging 53 procent van de Groningers stemmen.
Op dit moment is GroenLinks (GL) de grootste in de provincie met 6 zetels. Met beide 5 zetels wordt de linkse partij opgevolgd door Forum voor Democratie (FvD) en de Partij van de Arbeid (PvdA). De enige twee regionale partijen in het rijtje zijn Groninger Belang (GB) en de Partij voor het Noorden (PvhN). Groninger Belang heeft momenteel 3 zetels en de Partij voor het Noorden 2 zetels. Bekijk hieronder de gehele zetelverdeling in Groningen.
BBB aan kop in peilingen
De peiling van EenVandaag en Ipsos op 28 februari geeft de opkomst van de BoerBurgerBeweging (BBB) goed weer. Zo zou de partij die momenteel nog niet in het provinciebestuur zit met 8 zetels de grootste kunnen worden in Groningen. Daarna volgen met 5 zetels in de peilingen PvdA en SP die in de huidige zetelverdeling 5 en 4 zetels bezitten.
Wat speelt er in Groningen?
Een verklaring voor het succes van BBB in de peilingen kan te maken hebben met een belangrijk thema dat speelt in de provincie. Dat is volgens politiek verslaggever van RTV Noord Martijn Folkers de stikstofcrisis. “Kan ik het bedrijf van mijn vader nog wel overnemen”, vragen veel starters in Groningen zich volgens Martijn af. Een thema wat daar mee te maken heeft, gaat de jongere generatie ook aan het hart weet de verslaggever. “Jongeren organiseren deze week zelf een debat over klimaat en duurzaamheid.” Leefbaarheid en woningbouw op het platteland spelen net als in andere buitenstedelijke gebieden een belangrijke rol in Groningen, volgens Martijn. De gaswinning is ook een hot topic in Groningen, zeker na het vernietigende rapport Groningers boven Gas dat 24 februari verscheen.
Een onderwerp dat uniek is voor de provincie is volgens hem de toekomst van luchthaven Groningen Airport Eelde. Er heerst grote verdeeldheid voor het behoud van de luchthaven onder Groningers maar ook onder partijen. De linkerflank van de politiek, op PvdA na, ziet het vliegveld liever vandaag dan morgen nog de deuren sluiten en dat is ook terug te zien in de Provinciale Staten campagne van onder andere GroenLinks.
Op 15 maart zullen we het antwoord weten. Jij gaat toch ook stemmen?
Lees ook al onze andere artikelen over de verkiezingen hier.