Een bleke huid, donkere kringen onder de ogen en duidelijk zichtbare botten: heroin chic is terug. Het is na de BBL-trend van de afgelopen jaren, een terugkomend lichaamsideaal uit de jaren ’90. Maar aan de steeds wisselende lichaamsidealen zitten gevolgen, vertellen psycholoog Jana Recks en trendwatcher Mark Schipper.
Trendwatcher Mark Schipper vertelt dat het geen goede ontwikkeling is dat identiteit voortkomt uit hoe je lichaam eruitziet. ”In deze nieuwe levensfase ontwikkelen jongvolwassenen een eigen identiteit. Daarbij zijn ze erg bevattelijk voor bekende figuren met een bepaald lichaamstype.”
De maatschappij speelt, los van het schoonheidsaspect, volgens Schipper een rol in die identiteitsvorming. ”Het lichaam is afgeleid van hoe jongvolwassenen leven. Het fluïde leven van tegenwoordig benen zij bij met een fit lichaam waarvoor zij de uren doorbrengen in de sportschool.”
Tijdlijn
Lichaamsidealen blijven zich door de tijd heen sterk ontwikkelen. Van curves in de naoorlogse jaren tot een afgetraind lichaam in de 80’s: in de tool hieronder zie je welke trends zich sinds de jaren ’50 voordeden.
Wisselde lichaamsidealen
Lichaamsidealen veranderen dus flink door de jaren heen. Aan de steeds wisselende idealen zit volgens psycholoog Jana Reck een gevaar. ”Het is erg verwarrend voor jongvolwassenen die met zoveel invloeden van social media vaak niet bewust doorhebben dat lichaamsidealen zo snel veranderen. Door die veranderingen gaan ze gaan vaak twijfelen aan zichzelf.”
Schipper vindt dat wisselende trends aan de andere kant ook iets positiefs teweeg kunnen brengen. ”Het is goed dat niks hoéft te blijven. Omdat jongvolwassenen constant iets nieuws willen in het snelle leven, kunnen ze ook weer afstappen van een trend.”
Invloed social media
”Met een gsm in handbereik, krijgen jongvolwassenen te maken met een hoop invloeden. Op social media vergelijken zij zich al vanaf jonge leeftijd met een onrealistisch beeld en gaan daardoor focussen op het negatieve”, vertelt Reck. ”Ook vroeger waren er wisselende lichaamsidealen. Toen werd er ook al genoeg reclame gemaakt voor bijvoorbeeld korsetten.”
”Reclame over schoonheid wordt veel meer naar vrouwen gericht, denk aan een anti aging crèmes.” Toch moeten we de druk bij mannen volgens haar niet onderschatten. ”Ook mannen ‘moeten’ voldoen aan de maatschappelijke eis. Voor hen is dit een strak, gespierd en breed lichaam. Dat kan ook schaamte met zich meebrengen.”
Schipper voegt eraan toe dat offline momenten een luxe zijn voor jongvolwassenen. ”We gaan in de toekomst nog meer invloeden tot ons nemen, omdat social media nog meer een rol in het leven zullen gaan spelen.”
Ontwikkelen van een eetstoornis
Tegenwoordig zien we de heroin chic look uit de jaren ’90 vanuit de catwalks weer voorbijkomen. ”Over een dun lichaam worden snel goede associaties gemaakt. Je zou dan succesvol of sexy zijn. Bovendien krijg je al vanaf kinds af aan vanuit sprookjes mee dat de slechterik vaak dik is”, vertelt Reck.
De heroin chic look kenmerkt zich niet alleen door een extreem dun lichaam. Het gaat ook over drugsgebruik. Reck vindt deze trend zorgelijk. ”Je werkt er eetstoornissen mee in de hand. Het is voor jongvolwassenen makkelijk om controle zoeken in je eetpatroon, maar er speelt veel meer mee in je lichaam.”
Body positivity
Terwijl de heroin chic look lijkt terug te komen, woedt er ook een bodypositivitybeweging. ”Er heerst altijd een tegentrend”, verklaart Schipper. ”Heroin chic zou een terugkeer als reactie op de bodypositivitybeweging kunnen betekenen. Bovendien heeft de generatie van nu een rauw randje en zijn vaak opstandig.”
Reck geeft je een aantal tips om je zelfbeeld te verbeteren. ”Zet je social media op een positieve manier in. Volg bijvoorbeeld accounts van mensen met andere huidskleuren of lichaamsbouw, zo ben je zelf onderdeel van de diversiteit. Koppel je eigenwaarde los van de trends en blijf dichtbij jezelf. Laat je niet tegenhouden door een lichaamsideaal en geniet van het leven. Het licht niet aan jouw lichaam, maar dat het is puur iets wat de maatschappij je wil opleggen. Denk bovendien eens na over welke overtuigingen jezelf hebt over dun zijn, wat ligt daaronder?” Meer tips over het verbeteren van je lichaamsbeeld, vind je hier.
Meer lezen over identiteit? Klik hier!